Page 7 - Branżowy Informator Gospodarczy 2019

INFORMACJE MAKROEKONOMICZNE

nej importu (spadek udziału krajów UE – o 1,2 p. proc., i wzrost udziału
krajów rozwijających się – o 1,2 p. proc.), rok 2019 nie przyniósł więk-
szych zmian. Największym partnerem handlowym po stronie eksportu
pozostają Niemcy – 27,3%, Czechy, Wielka Brytania, Francja – udziały
na poziomie ok. 6% oraz Holandia – 4,7%. W imporcie Niemcy są nadal
na pierwszym miejscu – 22,3%, następnie Chiny – 11,8%, Rosja – 6%,
Włochy – 4,9%, Francja – 3,8%.
Generalnie, eksport i import, chociaż ze słabnącą w 2019 r. dynamiką,
notują stały wzrost. Udział partnerów z UE zmniejsza się nieznacznie.
Można sformułować tezę, że osłabienie gospodarek unijnych i stagnacja
w Niemczech nie są głównym determinantem odpowiedzialnym za spo-
wolnienie polskiej gospodarki.

Inwestycje
Inwestycje, podobnie jak gospodarki narodowe, są determinowane Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS za odpowiednie lata
wieloma czynnikami zewnętrznymi: światową koniunkturą gospodar-
czą, koniunkturą na rynkach partnerów handlowych, sytuacją na ryn-
kach finansowych, oraz czynnikami wewnętrznymi makro i mikroeko-
nomicznymi. Niezależnie od opinii na temat „odporności” na wpływy
zewnętrzne, polska gospodarka jest częścią gospodarki światowej,
uczestnikiem światowego rynku finansowego uczestniczącym w mię-
dzynarodowym podziale pracy i wymianie międzynarodowej. Na pol-
skim rynku inwestycji do czynników zakłócających stabilność należy
zaliczyć problem przestrzegania praworządności oraz politykę społecz-
ną władz, generującą duże transfery socjalne.
Akcesja Polski do UE totalnie zmieniła warunki inwestowania i cho-
ciaż Polska w perspektywie finansowej 2000–2006 nie partycypowała
w pełni w podziale środków unijnych, korzystne warunki do inwesto-
wania dla polskich i zagranicznych przedsiębiorstw sprawiły, że polski
rynek stał się atrakcyjny. Stabilna sytuacja polityczna i gospodarcza, do-
bra sytuacja w sektorze przedsiębiorstw i strumień środków unijnych na Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS za odpowiednie lata
realizację programów spójności, szczególnie infrastrukturalnych, spra-
wiły, że okres do 2008 r. był wyjątkowo korzystny dla polskiego ryn- spodarcza władz wpłynęły na ograniczenie zaufania i wzrost niepew-
ku inwestycji. W kolejnej perspektywie finansowej na lata 2007–2013 ności w sektorze przedsiębiorstw. Od 2017 r. inwestycje zwiększają się
Polska stała się największym beneficjentem środków unijnych na po- z coraz silniejszą dynamiką – w I półroczu 2019 r. ok. 19 p. proc. w po-
litykę spójności – 67,2 mld euro, w tym 23 mld euro na infrastrukturę. równaniu z analogicznym okresem ub.r. Zwraca uwagę spadek udziału
Kryzys z 2008 r. w niewielkim stopniu dotknął polską gospodarkę, jed- inwestycji podmiotów z kapitałem zagranicznym; osłabienie dynamiki
nak osłabienie koniunktury u partnerów gospodarczych i pogorszenie inwestycji rozpoczętych oraz zmniejszenie udziału budownictwa w na-
klimatu inwestycyjnego spowodowały zmniejszenie strumienia napły- kładach inwestycyjnych ogółem – z 2,5% do 2%.
wu bezpośrednich inwestycji zagranicznych, a także inwestycji polskich Na nakłady inwestycyjne składają się nakłady na środki trwałe i tzw.
przedsiębiorstw. Mistrzostwa Euro 2012 stały akceleratorem inwestycji pozostałe nakłady. Wartość i udział nakładów pozostałych jest niewielki,
– w 2011 r. nastąpił silny wzrost inwestycji, jednak kolejne dwa lata więc wartość i tendencje dotyczące nakładów inwestycyjnych ogółem
przyniosły spadek inwestycji co, w warunkach kryzysu światowego, są bardzo zbliżone do wartości i dynamiki nakładów na środki trwałe.
było związane z zakończeniem realizacji projektów infrastrukturalnych Struktura rodzajowa nakładów brutto na środki trwałe składa się z na-
na Euro 2012. Jest to teza uzasadniona, bowiem znacząco zmniejszyły kładów na: budynki i budowle, maszyny i urządzenia, środki transportu
się inwestycje w sektorze publicznym, a inwestycje sektora prywatne- oraz inne. I tu między poszczególnymi obszarami występują istotne róż-
go zwiększały się. Wraz z poprawą sytuacji na rynku światowym i ko- nice dotyczące udziału poszczególnych obszarów w nakładach ogółem,
niunktury w Polsce w latach 2014–2015 inwestycje zwiększały się, jed- tendencji i dynamiki zmian. W badanym okresie wyraźnie zmniejszył
nak rok 2016 przyniósł załamanie inwestycji. Analiza danych uprawnia się udział budowli i budynków, chociaż jest to nadal grupa nakładów
do stwierdzenia, że to nie stan gospodarki lecz polityka społeczno-go- zdecydowanie największa. Zwiększył się znacząco udział nakładów na
maszyny i urządzenia oraz środki transportu.
Wyniki polskiej gospodarki za I kwartał br. były tak zaskakująco
dobre, że prognozy dotyczące nakładów inwestycyjnych były bardzo
optymistyczne. Ostatni raport NBP w odniesieniu do rynku inwestycji
jest jednak negatywny. Przede wszystkim nastąpił spadek zainteresowa-
nia nowymi inwestycjami – wskaźnik nowych inwestycji jest najniż-
szy od 2013 r. Silne osłabienie optymizmu inwestycyjnego w sektorze
przedsiębiorstw jest konsekwencją rosnących obaw przed pogorszeniem
sytuacji ekonomicznej. Należy spodziewać się osłabienia inwestycji pu-
blicznych, w tym samorządowych, szczególnie w IV kwartale br., tym
bardziej, że hamuje absorpcja środków unijnych. Ostrożne prognozy dla
całego roku 2019 mówią o spadku dynamiki do poziomu 9–10 p. proc.
Rynek pracy
Ocena sytuacji na rynku pracy różnicuje się coraz bardziej w zależ-
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS za odpowiednie lata. ności od punktu widzenia. Pracodawcy twierdzą, że sytuacja jest co
* 100 = analogiczny okres ub.r. najmniej trudna, pracownicy – wręcz przeciwnie. W pierwszych poak-

7