Page 12 - Branżowy Informator Gospodarczy 2019

BUDOWNICTWO

ność przedsiębiorstw budowlanych. Z danych publikowanych przez
GUS za miesiące I–VIII 2019 r. wynika, że osłabienie koniunktury
w gospodarce negatywnie wpłynęło na koniunkturę, sytuację i nastroje
w branży budowlanej.
Wielkość i struktura rynku budowlanego
W statystyce i ekonomii dla określenia wielkości rynku stosowane
są dwa główne wskaźniki – wartość rynku oraz produkcji sprzedanej.
Z kolei struktura rynku i jej zmiany określane są głównie na podstawie
analizy danych dotyczących struktury własnościowej i struktury wiel-
kości przedsiębiorstw budowlanych według liczby zatrudnionych/pra-
cujących.
GUS w publikowanych danych statystycznych dotyczących wartości
produkcji budowlano-montażowej, uwzględnia produkcję realizowaną Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS
systemem zleceniowym przez podmioty o liczbie zatrudnionych powy- * Dane za 2019 r. dot. pełnej zbiorowości – szacunki
żej 9 osób, wartość produkcji budowlanej realizowanej przez podmioty
zatrudniające do 9 osób oraz szacunkową wartość produkcji budowla- produkcji budowlano-montażowej – produkcja budowlano-montażowa
no-montażowej realizowanej własnymi siłami. Zgodnie ze stosowaną była wyższa o 6,2 p. proc. niż w analogicznym okresie roku ubiegłego,
przez urząd statystyczny metodologią w strukturze produkcji budowla- co w relacji do wzrostu blisko 21 p. proc. w pierwszych ośmiu miesią-
no-montażowej wyróżnione są trzy segmenty: budynki, obiekty inżynie- cach ubr. jest silnym osłabieniem dynamiki. Wzrost produkcji zanotowa-
rii lądowej i wodnej oraz roboty specjalistyczne. Dane dotyczące sprze- ły wszystkie działy budownictwa, w stopniu największym budownictwo
daży produkcji budowlano-montażowej obejmują prace realizowane na inżynierii lądowej i wodnej – 11 p. proc. (wobec 30 p. proc. w analogicz-
terenie kraju siłami własnymi i w systemie zleceniowym przez podmio- nym okresie ubr.), jednak wskaźniki dynamiki są zdecydowanie słabsze.
ty zaliczane, zgodnie z PKD, do sekcji „budownictwo”. Wskaźniki ogólnego klimatu koniunktury w budownictwie są we wrze-
śniu jeszcze mniej optymistyczne niż w lipcu i sierpniu.
Wielkość rynku budowlanego Produkcja budowlano-montażowa realizowana za granicą stano-
Produkcja sprzedana budownictwa dotyczy podmiotów zaliczanych wi od lat około 3,4–3,9% polskiego eksportu usług, a saldo obrotów jest
do sekcji PKD „budownictwo”, ale obejmuje całokształt ich działalno- dodatnie. Niezmiennie głównym rynkiem eksportowym jest rynek UE,
ści, natomiast produkcja budowlano-montażowa obejmuje wyłącznie największym partnerem są Niemcy – ponad 50% eksportu, a następnie
prace budowlane, zrealizowane na terenie kraju. Belgia, Szwecja, Norwegia, Finlandia i Holandia. W pierwszej dzie-
Wielkość rynku budowlanego określona wartością produkcji sprze- siątce największych rynków eksportowych znajduje się też Rosja. Eks-
danej całego działu budownictwa od 2011 r. pozostawała na prawie port usług budowlanych jest działalnością obarczoną dużym ryzykiem,
niezmienionym poziomie, mimo osłabienia koniunktury budowlanej związanym ze specyfiką produkcji – długie cykle produkcyjne wyma-
w 2013 i 2016 r. Przełom nastąpił w roku 2017 – wartość produkcji gają prefinansowania i generują wysoki poziom ryzyka finansowego
sprzedanej działu zwiększyła się o 7,6 p. proc., a tak wysoka dynamika – kursowego i cenowego. Z kolei działalność na obcym rynku to wyższe
wzrostu nie była notowana w badanym okresie. Pozytywne oczekiwania ryzyko prawne, polityczne i ryzyko partnera. Panuje więc przekonanie,
i prognozy na rok 2018 potwierdziły się – w sprzyjających warunkach że eksport to obszar dla dużych, silnych firm budowlanych. Zważywszy
wysokiej dynamiki wzrostu i dobrej koniunkturze gospodarczej wartość jednak na gorsze wyniki finansowe dużych firm budowlanych i słabną-
produkcji sprzedanej budownictwa w 2018 r. zwiększyła się w relacji do cą koniunkturę na ich rynkach eksportowych, maleje zainteresowanie
roku poprzedniego o 11,3 p. proc. działalnością eksportową, pogarszają się prognozy dotyczące portfela
Wartość produkcji budowlano-montażowej cechowała się zmienny- zamówień zagranicznych. Szansą mogą być drogie rynki, gdzie koszt
mi trendami, zmniejszając się w kryzysowych latach 2012–2013 oraz robocizny jest parokrotnie wyższy niż w Polsce, np. rynki skandynaw-
2016 r. Uspokojenie i poprawa nastrojów, a także rozwój inwestycji ku- skie, oraz rynki ze wschodu. Natomiast wstępne, niezbyt szeroko zakre-
baturowych i robót specjalistycznych, wzmocnione inflacją (po okresie sowe badania wskazują, że nieźle radzą sobie małe firmy budowlane
deflacji) to czynniki, które w 2017 r. wygenerowały dynamikę sprzedanej w ramach podwykonawstwa i prac remontowo-budowlanych.
produkcji budowlano-montażowej na poziomie 9 p. proc. Jednak dopiero
w 2018 r. przy dynamice na poziomie 10,3 p. proc. w relacji do roku po- Struktura rynku budowlanego
przedniego, wartość sprzedanej produkcji budowlano-montażowej prze- Struktura rynku budowlanego oceniana jest na podstawie analizy
kroczyła poziom z roku 2011. Dokładnie takie same tendencje charakte- struktury przedsiębiorstw budowlanych – liczby podmiotów, ich wiel-
ryzowały produkcję budowlano-montażową podmiotów z zatrudnieniem kości według liczby zatrudnionych i struktury własnościowej; a także
powyżej 9 osób. O ile w I półroczu 2018 r. klimat koniunktury w bu- struktury produkcji budowlano-montażowej. Podmioty budowlane to
downictwie oceniany był pozytywnie, w II półroczu, wobec sygnałów przedsiębiorstwa sklasyfikowane w sekcji „Budownictwo” PKD, należy
o spowolnieniu gospodarki, oceny były ostrożniejsze, a po ośmiu miesią- jednak zaznaczyć, że szczegółowe dane publikowane przez GUS doty-
cach 2019 r., dane wyraźnie wskazują na mocne spowolnienie dynamiki czą podmiotów zatrudniających powyżej 9 osób.

Liczba i wielkość przedsiębiorstw budowlanych
Według danych GUS na 31 grudnia 2018 r. w sekcji „Budownictwo”
zarejestrowanych było blisko 540 tys. podmiotów, co oznacza wzrost
o 5,2 p. proc. w porównaniu do 2017 r. Był to nie tylko kolejny rok zwięk-
Podmioty zarejestrowane w sekcji „Budownictwo” w tys. według formy prawnej

Spółki Osoby Z udziałem
Rok Ogółem Spółki kapitału
handlowe fizyczne zagranicznego
2017 512 933 86 205 60 144 423 986 8202
2018 539 798 81 439 55 085 457 330 6798
Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS Źródło: dane GUS

12