Page 9 - BIG 2024
P. 9
INFORMACJE MAKROEKONOMICZNE
Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS
Rok 2023 był generalnie okresem dekoniunktury w gospodarce
i w przemyśle. W kolejnych kwartałach wartość produkcji sprze-
danej przemysłu zmniejszała się z miesiąca na miesiąc, wynik za
IV kw. 2023 r. był najgorszy od kilkunastu lat – spadek o 5,2 p. proc.
Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS
Ostatecznie w 2023 r. wartość produkcji sprzedanej przemysłu
nych, szczególnie w warunkach rosnącej inflacji. Płace realne po zmniejszyła się o 1,7 p. proc., w przetwórstwie przemysłowym spa-
spadku w 2022 r. zwiększyły się w roku następnym nieznacznie dek wyniósł 1,2 p. proc. r/r. Wyniki te nie były zaskoczeniem wobec
– o 0, 5 p. proc.W taką sytuację na rynku pracy przedsiębiorstwa we- recesji i niekorzystnych dla sektora relacji cenowych.
szły w rok 2024. Z danych GUS wynika, że w okresie I–VII 2024 r. Z danych GUS za okres I–VII 2024 r. wynika, że sytuacja ule-
przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw zwiększyło się gła niewielkiej poprawie. Wartość produkcji sprzedanej, po spadku
o 0,6 p. proc. w relacji do analogicznego okresu ubr. Jednak w sek- w I kw. i wzroście w drugim, zwiększyła się w relacji do analogicz-
torze przemysłu zatrudnienie zmniejszyło się o 0,6 p. proc., w tym nego okresu ubr. o 0,6 p. proc., w przetwórstwie wzrost kształto-
w przetwórstwie przemysłowym odnotowano spadek zatrudnienia wał się na tym samym poziomie. Wzrost dotyczył produkcji dóbr
o 0,8 p. proc. W większym stopniu, o 1,3 p. proc., zmniejszyło się konsumpcyjnych trwałych i nietrwałych 0 2,7 p. proc. oraz dóbr
zatrudnienie w budownictwie, największy spadek wystąpił w budo- inwestycyjnych o 1,5 p. proc. Natomiast zmniejszyła się wartość
wie budynków – o 2,7 p. proc. Zmniejszała się też liczba zatrudnio- produkcji sprzedanej działu dóbr zaopatrzeniowych. Branże pro-
nych w branżach produkujących materiały dla budownictwa. Z mie- dukcji metali oraz wyrobów z metali zanotowały spadek produkcji
siąca na miesiąc zmniejszała się liczba zatrudnionych w produkcji sprzedanej o 4,9 p. proc. i 2,2 p. proc. odpowiednio. Zwiększyła się
metali i wyrobów z metali – spadki na poziomie 0,1–0,3 p. proc. wartość produkcji sprzedanej sekcji produkujących materiały dla
Natomiast zdecydowana poprawa nastąpiła w obszarze wy- budownictwa.
nagrodzeń. Płace nominalne wzrosły o 11,7 p. proc., ale wraz ze Przeciętne zatrudnienie w analizowanym okresie zmniejszyło się
spadkiem inflacji płace realne zwiększyły się o 8,4 p. proc., co jest o 0,6 p. proc., a w przetwórstwie przemysłowym o 0,8 p. proc. wo-
najwyższą dynamiką wzrostu od lat. Mogłoby to napawać nadzieją bec wzrostu zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw o 0,6 p. proc.
na osłabienie presji płacowej w kolejnych miesiącach, gdyby nie Redukcje zatrudnienia w przemyśle są konsekwencją nie tylko słab-
polityka podnoszenia płacy minimalnej w wysokości nieadekwatnej nącego popytu, ale też przejść na emeryturę oraz presji płacowej
do wzrostu wydajności, co ma raczej uzasadnienie socjalne, a nie i związanych z tym problemów z utrzymaniem pracowników. Tu
ekonomiczne. kłania się polityka emerytalna kolejnych rządów i polityka podno-
Z analizy danych wynika, że bezrobocie nie grozi polskiej gospo- szenia płac minimalnych – zgodnie z danymi GUS wydajność pracy
darce, natomiast poważne obawy na przyszłość budzi deficyt siły w przemyśle (produkcja sprzedana na jednego zatrudnionego) była
roboczej, a z trendów demograficznych wynika, że ta sytuacja może w analizowanym okresie wyższa o 1,6 p. proc. r/r, przy wzroście
się pogłębiać, wzmacniana polityką socjalną – niepodnoszenia wie- wynagrodzeń nominalnych o 11,7 p. proc.
ku emerytalnego i braku polityki migracyjnej, a gospodarki europej- Generalnie skoro jest poprawa, dlaczego marazm? Wzrost war-
skie są skazane na celowany import siły roboczej. tości produkcji sprzedanej przemysłu, w porównaniu z latami po-
Przemysł przednimi był nieznaczny. Wartość nowych zamówień w przed-
siębiorstwach przetwórstwa przemysłowego (z zatrudnieniem
Sektor przemysłu (sekcje: górnictwo i wydobywanie; przetwór- > 50 osób) utrzymała się na poziomie z ubr., nieznacznie tylko
stwo przemysłowe; wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elek- o 0,7 p. proc., zwiększyły się zamówienia w eksporcie. Nakłady
tryczną, gaz itp.; dostawa wody, gospodarowanie ściekami i odpa- inwestycyjne w przemyśle zmniejszyły się o 5,4 p. proc., spadek
dami) w okresie I–VII 2024 r. znajdował się w stanie marazmu.
Od akcesji do UE sektor przemysłu rozwijał się z relatywnie wy-
soką dynamiką, motorem napędzającym tendencje rozwojowe stał
się dostęp do rynku unijnego i nowoczesnych technologii. Dynami-
ka produkcji sprzedanej przemysłu osłabiała się jedynie w latach
światowej dekoniunktury – 2008 r. oraz 2012–2013. Po raz pierwszy
wartość produkcji sprzedanej przemysłu zmniejszyła się w 2020 r.
– spadek o 1,9 p. proc., jednak tendencja słabnącej dynamiki mia-
ła początek w II połowie 2022 r. Powodem było pogorszenie wa-
runków rynkowych: osłabienia popytu krajowego i zdecydowane
zmniejszenie konsumpcji, popytu gospodarstw domowych i sprze-
daży detalicznej do poziomu 3,8 p. proc., 3,2 p. proc., 3,5 p. proc.
odpowiednio. Z uwagi na fakt, iż motorem rozwoju polskiej gospo-
darki była i jest nadal konsumpcja, wyhamowała dynamika wzrostu
gospodarczego. Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS
9