Page 6 - BIG 2024
P. 6
INFORMACJE MAKROEKONOMICZNE
Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS za odpowiednie lata
Źródło: opracowanie na podstawie https://economy-finance.ec.europa.eu/document
Portugalia 2,3%, Rumunia 2,1%, Grecja 2%. Zmniejszenie PKB
wyższym. To niedobra informacja dla polskich firm eksportujących zanotowano w 11 krajach UE, z tym, że spadki nie przekraczały
swoje produkty na rynek niemiecki. Szczególnie w warunkach osła- 3% (z wyjątkiem Irlandii – minus 3,2%). Polska straciła pozycję
bienia gospodarki chińskiej, gdzie w II kw. odnotowano dynamikę lidera wzrostu w UE, nie została co prawda maruderem, ale „śred-
PKB tylko na poziomie 4,7% r/r wobec 5,3% w I kw. To konse- niakiem”.
kwencje załamania na rynku nieruchomości, spadającej konsump- W br. dane GUS wskazują, że polska gospodarka weszła w fazę
cji, ale też restrykcji celnych nakładanych na towary chińskie przez ożywienia, odczyt za I kw. wskazał dynamikę na poziomie 2,0%,
partnerów handlowych. a wynik za II kw. – 3,2% był pozytywnym zaskoczeniem. Natomiast
Sytuacja gospodarcza w Polsce w analizowanym okresie general- dynamika PKB wyrównanego sezonowo na poziomie 4% daje Pol-
nie wpisuje się w trendy światowe i unijne, jednak z pewnym prze- sce pozycję lidera wzrostu w UE. Aktualnie można spotkać hipotezy
sunięciem czasowym, zróżnicowaną dynamiką i wielkością wskaź- o wyniku za cały 2024 r. na poziomie 3%, natomiast prognozy KE
ników w relacji do wskaźników gospodarek unijnych. Prognozy KE przewidują średnioroczną dynamikę na poziomie 2,8%, co znowu
na 2024 r. plasują Polskę w grupie liderów pod względem dynamiki plasuje Polskę na pozycji lidera w grupie największych gospodarek
PKB – 2,8% wobec średnich dla UE i strefy euro 1% i 0,8% odpo- unijnych. Można więc zaryzykować tezę, że po dwóch kwartałach
wiednio oraz stopy bezrobocia. Niestety w prognozach Polska jest gospodarka znalazła się na ścieżce raczej powolnego wzrostu.
również w grupie liderów pod względem stopy inflacji i wielkości
deficytu budżetu. Popyt krajowy – konsumpcja i inwestycje
Motorem wzrostu średnio i długookresowego są inwestycje,
Dynamika Produktu Krajowego Brutto konsumpcja to determinanta rozwoju krótkookresowego, chociaż
Od dekady Polska klasyfikowana była w grupie liderów UE w tym przypadku nie jest to zero-jedynkowe. W polskiej gospodar-
wzrostu gospodarczego, z dynamiką powyżej 4 p. proc., a w roku ce od lat motorem rozwoju jest głównie konsumpcja. Spowolnienie
2019, roku wyraźnego spowolnienia w gospodarce unijnej, PKB dynamiki PKB w 2022 r. i szczególnie silne w 2023 r. było konse-
Polski zwiększył się o 4,7 p. proc. (dane GUS dotyczą dynamiki kwencją skurczenia się popytu ogółem. Wysoka inflacja i spadek
niewyrównanego sezonowo PKB). W relacji do pozostałych państw płac realnych w 2022 r., niewielkie tylko wzmocnienie w kolejnym
skurczenie PKB w roku pandemii o 2,7 p. proc. było jednym z naj- roku, skutkowały zmniejszeniem popytu krajowego, a z kolei re-
niższych w UE. W latach 2021–2022 polska gospodarka notowała cesja na polskich rynkach eksportowych – osłabieniem popytu ze-
silne odbicie, dynamiki na poziomie 6,9 p. proc. oraz 5,1 p. proc. wnętrznego.
odpowiednio były jednymi z najwyższych w UE. Jednak w II poło- Po zmniejszeniu się popytu i wszystkich jego części składowych
wie 2022 r. sytuacja zmieniła się, dynamika PKB r/r słabła, gospo- w 2020 r., w kolejnym roku zanotowano silnie odbicie – popyt kra-
darka znalazła się w stanie technicznej recesji, notując spadki PKB jowy powiększył się o 8,4 p. proc.; zwiększyło się spożycie ogółem,
w relacji kw./kw. Zaznaczyć należy, że wysoki wskaźnik dynamiki spożycie gospodarstw domowych i sprzedaż detaliczna – wzrosty
to efekt osiągnięty dzięki wysokiej dynamice w I połowie 2022 r. na poziomie ok. 6 p. proc. W 2022 r. dynamika popytu i jego ele-
Sytuacja uległa pogorszeniu w 2023 r. – w pierwszych dwóch kwar- mentów słabła, przy czym pogorszenie następowało z kwartału na
tałach 2023 r. PKB kurczył się z kwartału na kwartał: I kw. – minus kwartał. Również w ubr. trend spadkowy wzmacniał się z kwartału
0,4 p. proc., II kw. – minus 0,6 p. proc. Odbicie nastąpiło w II po- na kwartał, ostatecznie z danych GUS wynika, że popyt krajowy
łowie roku i ostatecznie odczyt za cały rok na poziomie 0,2% był w ubr. zmniejszył się o 3,2 p. proc., zmniejszyły się: konsumpcja
niższy niż średnia dla całej UE i dla strefy euro, co zdarzyło się po ogółem o 0,1 p. proc., sprzedaż detaliczna o 2,7 p. proc., a spożycie
raz pierwszy od akcesji. Najlepsze wyniki osiągnęły kraje południa gospodarstw domowych o 1 p. proc. Warto zaznaczyć, że w tym
Europy: Malta – 5,6%; Chorwacja – 2,8%, Cypr i Hiszpania – 2,5%, okresie konsumpcja w UE zwiększyła się o 0,4 p. proc., a w stre-
fie euro o 0,5 p. proc. W IV kw. ubr. zanotowano niewielką po-
prawę: popyt krajowy zmniejszył się tylko o 1,5 p. proc. (wobec
spadku o 4,1 p. proc. w III kw.), spożycie ogółem zwiększyło się
o 2 p. proc., spożycie gospodarstw domowych pozostało bez zmian,
natomiast spożycie publiczne instytucji rządowych i samorządo-
wych zwiększyło się o 7,5 p. proc. (wobec 2,5 p. proc. w III kw.). Te
kwartalne wskaźniki były niższe niż oczekiwano, ale wskazywały
na pozytywny trend wzrostowy w roku następnym.
Z aktualnie dostępnych danych GUS dotyczących tylko I kw.
2024 r. wynika, że nastąpiła mocna poprawa. Popyt krajowy zwięk-
szył się o 1,7 p. proc., konsumpcja o 5,9 p. proc., spożycie gospo-
darstw domowych o 4,6 p. proc., w sektorze publicznym o blisko
11 p. proc. Wobec spadku inflacji i znaczącego zwiększenia siły
Źródło: opracowanie na podstawie danych GUS nabywczej wynagrodzeń, można prognozować utrzymanie tego po-
6