Page 6 - Konstrukcje Stalowe Nr 144
P. 6
dokończenie ze str. 3 ZABEZPIECZENIA ANTYKOROZYJNE
jako przyzwolenie, aby studenci/absolwenci innych specjal-
ności poczuli się zwolnieni z potrzeby rozważania i rozwiązy- Inwestorzy powinni wymagać, aby projektowanie konstruk-
wania problemów korozyjnych w swojej pracy, bo zrobią to cji obejmowało również jej zabezpieczenie korozyjne (w od-
za nich inni. niesieniu do zdefiniowanych warunków eksploatacji), które
powinien zweryfikować rzeczoznawca. Mówi się o tym od
W latach 80. ub. wieku odbyłem staż, a potem pracowałem dawna; zgłoszone zostały propozycje rozwiązań, m.in. przez
na Politechnice w Zurychu w Instytucie Korozji, kierowanym Polskie Stowarzyszenie Korozyjne, ale na razie bez skutku.
przez prof. H. Boehni. Po powrocie na Wydział Chemiczny
reaktywowałem Laboratorium Procesów Korozji i Ochrony • Jakie są innowacyjne technologie zapobiegające korozji
przed Korozją i stopniowo wprowadzałem wykłady związane i jak wygląda ich stosowanie w Polsce?
z tą tematyką, nawiązując do tradycji, którą na tym wydziale
tworzyli m.in. profesorowie Czochralski czy Śmiałowski. – Od wielu lat zajmuję się korozją stali w betonie. Żelbet jest
podstawowym materiałem budowlanym, ale wielkim proble-
Na I stopniu studiów na kierunku Technologia Chemiczna mem są zniszczenia korozyjne konstrukcji żelbetowych: mo-
jest obowiązkowy wykład „Materiałoznawstwo, kompozyty stów, estakad czy wielopoziomowych parkingów. Często ich
i korozja”, na który przychodzi ok. 150 studentów. Jest pro- naprawy są wykonywane zbyt późno i wówczas ich zakres jest
wadzony przez trzech wykładowców. Koledzy mówią o koro- bardzo duży. Tymczasem niektóre metody ochrony stali zbro-
dujących polimerach i ceramice, a ja o metalach. Każdy z nas jeniowej przed korozją, stosowane w Europie Zachodniej czy
ma 15 godz. wykładu. Dodatkowo w laboratorium Metod Ba- USA, w Polsce nie znalazły uznania, bo nie ma do nich prze-
dań Materiałów studenci chętnie wybierają ćwiczenie „koro- konania. Przykładem ochrona katodowa stali w betonie, choć
zyjne”, podczas którego badają, jak przebiega korozja mate- na Politechnice Gdańskiej jest pilotażowa instalacja, czy też
riałów metalicznych w różnych środowiskach. Natomiast na inne elektrochemiczne metody pozwalające zahamować ko-
studiach II stopnia prowadzę obieralny wykład „Podstawy rozję zbrojenia w żelbecie.
korozji i ochrony przed korozją”, na który przychodzi kilkuna-
stu studentów. Natomiast o monitoringu korozyjnym mogą Wiele nowego dzieje się w zakresie powłok ochronnych.
dowiedzieć się z mojego wykładu „Elektrochemiczne metody Na rynek wchodzą lub wkrótce wejdą nowe generacje pro-
badania materiałów”. duktów. Mówi się o powłokach określanych przymiotnikami:
smart (modyfikujące się pod wpływem bodźców), self-healing
Wśród studentów są też z innych wydziałów: z inżynierii (samo-naprawiające się), super-hydrophobic (nieprzepusz-
materiałowej – bo interesuje ich korozja nowych materiałów, czalne dla wilgoci), które mają wkrótce zawojować rynek.
np. stopów biodegradowalnych, elektrycznego – chcą wie-
dzieć o skutkach prądów błądzących, a nawet Uniwersytetu A na tym rynku jest wiele nowych produktów reklamowa-
Medycznego – korozja implantów czy Akademii Sztuk Pięk- nych jako: innowacyjne, hybrydowe, wielofunkcyjne, nano-
nych – zabezpieczenie przed korozją wykopanych artefaktów! technologiczne itd. Takie sformułowania są pewnie podsu-
wane przez markietingowców i mam nadzieję, że nie są tylko
Podstawowa wiedza o korozji i jej zapobieganiu jest po- pustymi frazesami. Od wielu lat mamy wiele doniesień o opra-
trzebna inżynierom, niezależnie od kierunku studiów. In- cowaniu powłok konwersyjnych o działaniu ochronnym od-
żynier budownictwa powinien tak projektować beton, aby powiadającym wycofywanym powłokom chromianowanym.
zapewnić także jego odporność na wnikanie czynników ko- Ale z drugiej strony chromianowanie jest nadal stosowane,
rozyjnych; elektronik, oceniając niezawodność układów elek- a jego zamienniki nie mogą się przebić.
tronicznych, musi uwzględniać ryzyko korozji, a absolwent
inżynierii biomedycznej nie może pomijać problemu korozji • A jakie działania mogą podnieść antykorozyjną świado-
implantów w naszym organizmie itd. Dlatego tematyka koro- mość społeczeństwa, np. osób montujących sobie na pose-
zyjna jest obecna nie tylko w programie studiów na Wydzia- sji/działce stalowe ogrodzenie?
le Chemicznym, ale także na innych wydziałach Politechniki
Warszawskiej. – Przez wiele lat pokazywano skorodowane statki, samo-
chody, słupy energetyczne i epatowano społeczeństwo ogro-
• Dlaczego nie ma odpowiednich przepisów obligujących mem strat korozyjnych. To spowszedniało, przywykliśmy do
producentów czy montażystów do zapobiegania korozji żelbetowych estakad z wykwitami korozji, zżartych przez ko-
u „źródła”? rozję, opustoszałych hal fabrycznych czy skorodowanych bla-
szanych dachów na starych domach. Pogodziliśmy się z cią-
– To jest właśnie wciąż nierozwiązany problem konieczności głymi naprawami zdegradowanych mostów i wiaduktów. Ale
uwzględnienia zagadnień korozyjnych na etapie projektowa- samochody nie zdążą ulec korozji bo są zastępowane nowymi
nia konstrukcji czy instalacji. Powstają projekty konstrukcji modelami. Może więc nie tędy droga?
bardzo funkcjonalnych, wspaniałych architektoniczne i speł-
niających wymogi wytrzymałościowe, ale bez uwzględnie- W laboratorium, gdzie mierzymy szybkość korozji w róż-
nia kwestii zabezpieczenia przeciwkorozyjnego. Widocznie nych układach korozyjnych, pozwalam studentom wybrać
projektanci nie mają tego „korozyjnego pakietu startowego” jeden układ do badań. Najczęściej interesują ich procesy ko-
i liczą, że specjaliści od antykorozji wszystko później zabezpie- rozji związane ze zdrowiem. Określają szybkość korozji sto-
czą. Tymczasem, niekiedy występują niewłaściwe rozwiązania pów tytanu i stali austenitycznych w syntetycznym roztworze
konstrukcyjne, tzw. pułapki korozyjne, sprzyjające rozwojowi fizjologicznym (warunki pracy implantów chirurgicznych) lub
korozji i utrudniające zastosowanie efektywnej ochroną przed sztucznej ślinie (warunki pracy implantów zębowych i apara-
korozją. Można stworzyć pokaźny atlas takich błędów projek- tów ortodontycznych). Interesuje ich korozja taniej biżuterii
towych i błędów przy aplikacji systemów antykorozyjnych, w sztucznym pocie. W tych przypadkach szybkość korozji jest
które powodują, że te systemy nie działają tak, jak powinny. nieznaczna, ale nawet niewielka liczba produktów korozji
może niekorzystnie wpływać na nasze zdrowie wywołując
Dostępne są rekomendacje dotyczące zabezpieczeń przed metalozy i reakcje alergiczne. Studenci chętnie badają też ko-
korozją i pomiarów korozyjnych: normy/standardy, a także rozję miedzi lub stali ocynkowanej w wodzie wodociągowej,
dokumenty BAT (Best Avaiable Techniques: najlepsze dostęp- aby określić wpływ tych zjawisk na jakość wody, którą pije-
ne techniki) i dokumenty referencyjne BREF. my. O korozji opowiadam na zajęciach uniwersytetu trzeciego
wieku i tam duże poruszenie wywołuje wywód o możliwej ko-
rozji, gdy gotujemy bigos w niewłaściwym garnku.
• Dziękuję za rozmowę.
6 KONSTRUKCJE STALOWE 1/144
02.2017
