Page 9 - Konstrukcje Stalowe Nr 133
P. 9
Eksport Budownictwa
nych w Europie, ale bardzo istotną bazą szkoleniową dla dosko- firmy jako hiszpańskie. W sektorze małych firm usług budowlano-
nałych menadżerów, którzy mogą zarządzać kontraktami wszędzie. -remontowych najlepszą firmą 2013 r. w Wielkiej Brytanii wybrano
W koncernie, w którym pracowałem szkoliliśmy rocznie za granicą firmę przedsiębiorcy polskiego. Oczywiście trudno nazwać ekspor-
w systemie ciągłym stu inżynierów. Ci ludzie zasilali później oddział tem działalność emigrantów, którzy w innych krajach pozakładali
polski tego koncernu. W ciągu 5. lat mieliśmy już ponad 250. ludzi firmy i tam je zarejestrowali. Budowlana aktywność zagraniczna
wyszkolonych do prowadzenia kontraktów na całym świecie, bo tam znacznie więc zmieniła swój charakter – w znacznym stopniu opiera
działa zasada, że pracujesz tam, gdzie akurat są nowe kontrakty. Moi się na indywidualnej przedsiębiorczości polskich fachowców, nie
młodsi koledzy dziś działają na różnych rynkach, w rotacjach 3–4 jest typowym eksportem.
letnich. Nabierają doświadczenia, są w pełni inżynierami między-
narodowymi. Uważam, że w dziedzinie projektowania i zarządzania • Czy mamy jakieś swoje specjalności na rynkach zagranicz-
mamy bardzo dobre kadry na poziomie międzynarodowym. nych?
• Czy rzeczywiście na rynkach wschodnich i południowych, – To zależy od rynku. Na rynkach wschodnich na pewno jest to
o których Pan mówił kwestia FIDIC-u ma istotne znaczenie? budownictwo mieszkaniowe i hotelowe. W ościennych państwach
mamy największą szansę w takim budownictwie i w lekkich kon-
– W krajach arabskich ma znaczenie bardzo poważne. W Zatoce strukcjach stalowych oraz w budowie terminali, konstrukcjach hal
Perskiej jest powszechny, dlatego, że przeważają tam firmy anglo- przemysłowych. Hitem były wielkopowierzchniowe domy towaro-
saskie i niemieckie, a nadzorowane jest to przez firmy, które też we, galerie handlowe, ale ten rynek się nasycił w większych mia-
opierają się na FIDIC- u. Daje to inwestorowi dużą wygodę, bo stach, teraz pozostały mniejsze aglomeracje. Jeśli chodzi o materiały
wszystko staje się przewidywalne. W Europie nie wszędzie stosuje masowe, to opłaca się je przewozić na odległość do 250 km. Rynek
się ten typ kontraktu; np. w Hiszpanii działa regulamin kontraktów materiałów budowlanych w Europie jest podzielony; zwłaszcza
państwowych. Ale dla inwestorów prywatnych, zwłaszcza dzia- materiały masowe mają wyraźnie zaznaczone granice wpływów.
łających w obcych krajach jest powszechny. FIDIC nie jest pra- Natomiast moim zdaniem nadal ogromna przyszłość rynkowa jest
wem państwowym, kontrakt tego typu jest kontraktem typowym. przed naszym przemysłem konstrukcji stalowych. Zarówno lekkie
W zeszłym roku obchodziliśmy 100-lecie organizacji FIDIC, jak i ciężkie konstrukcje są naszą specjalnością. Od czasu budo-
a więc jest to kontrakt, który ewoluował przez cały wiek w Euro- wy stadionu Stade de France w Paryżu, gdzie polskie konstrukcje
pie, wzbogacając się o kolejne doświadczenia. Typowy FIDIC jest były przywożone i montowane, oraz od montażu hal w Niemczech
bardzo przejrzystą zasadą realizacji kontraktu i wzajemnych relacji ta branża ma dobre perspektywy nawet u najbardziej wymagają-
między zamawiającym i wykonawcą. W Polsce ten system został cych inwestorów. Zwłaszcza małe firmy mogą też wykorzystać ni-
dostosowany do widzimisię urzędników. Ogołocono go z punktów sze technologiczne, np. pewna firma eksportuje domy z gotowych
broniących wykonawcę i dodano punkty dające przewagi zamawia- elementów (murowych) do Norwegii. Jest firma, która sprzedaje
jącemu. Powstał więc kontrakt niesymetryczny wbrew uniwersalnej w Niemczech 1 tysiąc domów składanych rocznie.
zasadzie symetryczności praw, obowiązków i odpowiedzialności,
w tym finansowej. Inżynieria finansowa po stronie inżyniera została • Ale przy bardzo wyrafinowanych elementach nowoczesnych
zlikwidowana, został ubezwłasnowolniony stając się niebezpiecz- obiektów, gdzie wymagana jest wysoka precyzja wymiarowa, prze-
nym narzędziem w rękach inwestora. Kilka organizacji teraz walczy wożenie na większe odległości może się okazać fatalne w skutkach
o stworzenie kontraktu typowego w Polsce w oparciu o zdrowe za- przy montażu.
sady przewidziane przez FIDIC. Mam nadzieją , że to nam się uda.
– Nie widzę takiego zagrożenia; elementy mostu w Stambule
- Być może inwestor w Polsce nie czuje się zbyt mocny w kontak- były przewożone morzem aż z Livorno we Włoszech z dobrym
tach z wielkimi konsorcjami i dąży do zapewnienia sobie przewagi. skutkiem. Najdłuższy dystans, jaki pokonywałem z polską kon-
Być może chodzi też o ochronę własnego rynku. strukcją stalową to była trasa do Ekwadoru. Wykonawca mostu
zlecił konstrukcję firmie polskiej, więc została sprawnie wykonana,
– Ale w Polsce w latach 90-tych też realizowano inwestycje, przewieziona i zmontowana. Koncern Mitsubishi wykonał kom-
w oparciu o kontrakty Banku Światowego, finansowane przez pletną konstrukcję stalową cementowni u siebie – z urządzeniami,
EBOR i Europejski Bank Inwestycyjny wg czystych zasad FIDIC. z dachem, z filarami, przewiózł do Libii i tam zmontował. Most Pół-
Później zaczęto eksperymenty na tym FIDIC-u. Jeśli mowa o ochro- nocny (największy element 550 t), który nadzorowałem, woziliśmy
nie własnego rynku, to widzimy, że takie państwa jak Francja, Niem- barkami z Gdańska do Warszawy. Sztuka polega na odpowiednim
cy czy Włochy dość skutecznie bronią się przed napływem firm ze- przygotowaniu do wysyłki, sporządzeniu stężeń, zabezpieczeniu
wnętrznych. My w latach 90-tych zastosowaliśmy zasadę otwarcia antykorozyjnym. W tym jesteśmy mocni na rynku europejskim, tak
rynku i jest on dziś w pełni otwarty. Firmy światowe działają tu bez samo jak mamy dobrych projektantów konstrukcji stalowych, bez
przeszkód, są dobrze osadzone, niektóre wykupiły krajowe przed- względu na ich rodzaj. Możemy z nimi śmiało wychodzić na ze-
siębiorstwa. Ale zarządy i kapitał jest zagraniczny. wnątrz. Ale to jest eksport myśli technicznej. Uważam, że Polska
ma ogromną szansę właśnie w tym eksporcie, zwłaszcza dziś, kiedy
• Jak wobec tego traktować eksport prowadzony przez takie każdy projekt może być przesłany natychmiast elektronicznie w do-
irmy? wolne miejsce na świecie.
– Jeżeli firma jest polska, zarejestrowana w Polsce, to niezależnie • W ten sposób możemy szybciej tracić najlepszych fachowców.
od udziału obcego kapitału jej eksport liczy się tak jak firmy krajo- – Ja przepracowałem kilkanaście lat za granicą i jednak wróciłem
wej. To są firmy polskiego prawa. Taki jest dziś świat. Nawet Mer- i to w momencie, kiedy przyszłość budownictwa była bardzo nie-
cedes nie jest stuprocentowo niemiecki. Ale myślę, że żadna z tych jasna. Ale przyciągało wtedy to, że tworzył się nowy rynek, moż-
dużych firm nie eksportuje swojej działalności, bo nie musi – robią na było myśleć o tworzeniu nowej jakości i to u siebie, w kraju.
to ich centrale macierzyste. Polskie oddziały skupiają się na rynku Budownictwo jednak jest dziś otwarte, rynek fachowców jest mię-
polskim, są po to by tu zarabiać i wzmacniać na naszym rynku swo- dzynarodowy. Dzięki temu np. nasi najlepsi inżynierowie w Polsce
ją pozycję. Na skuteczny eksport powinny się nastawiać małe i śred- zarabiają tyle, co w innych państwach. A jakość budownictwa jest
nie przedsiębiorstwa. One mogą w każdym kraju znaleźć zajęcie, bo wysoka, nawet wyższa niż w niektórych państwach UE. To na pew-
nawet w małych państwach bałtyckich, gdzie projekty systemowe no może zachęcać i przyciągać zdolnych młodych ludzi. W ciągu
zostały już zakończone zawsze są niewielkie projekty punktowe. najbliższych siedmiu lat będziemy największym rynkiem budow-
Działając w Polsko-Hiszpańskiej Izbie Gospodarczej widzę, jak lanym w Europie. Musimy nadrobić lukę pokoleniową, która się
mniejsze polskie firmy wchodzą teraz na rynek hiszpański. Jest tam utworzyła w naszej branży, kiedy nie było w Polsce dużych inwe-
już spora grupa naszych wykonawców cieszących się bardzo dużym stycji. Ta luka właśnie się zapełnia.
uznaniem i popytem. To się dzieje w ten sposób, że Polacy albo • Dziękujemy za rozmowę.
kupują udziały w małych hiszpańskich firmach, albo zakładają tam
9
czerwiec 2015 3(134)
