Page 8 - Konstrukcje Stalowe Nr 130

STRATEGIA ROZWOJOWA

Praca, kapitał, inwestycje

Rozmowa z JEREMIM MORDASEWICZEM,
przedsiębiorcą,
doradcą Konfederacji Lewiatan,
członkiem Rady Nadzorczej ZUS.

• Zja wi skiem po wszech nym, za pew ne ma ją cym miej sce nie tyl -
ko w Pol sce, jest na rze ka nie na ni ski po ziom płac. Pra co daw cy
twier dzą, iż kraj jest na dal na do rob ku, win ni śmy za ci skać pa sa,
miast zwięk szać wy na gro dze nia, na le ży prze zna czać te pie nią dze
na in we sty cje, bo one two rzą no we miej sca pra cy, re du ku ją ska lę
bez ro bo cia, zwięk sza ją po pyt i wpły wy do Skar bu Pań stwa. I oni
to, jak twier dzą, czy nią. Ale to nie praw da. Pra co daw cy by naj mniej
nie ło żą na in we sty cje, tłu ma cząc to de ko niunk tu rą, kry zy sem
etc., a w sek to rze ban ko wym ro sną ich de po zy ty się ga ją ce 300 mld
zł. Co wię cej co raz więk szą część swych do cho dów prze zna cza ją
na kon sump cję, nie rzad ko dóbr luk su so wych. Czy nie uwa ża Pan,
że opi sa na po wy żej sy tu acja szko dzi go spo dar ce, nie mó wiąc już,
iż jest nie mo ral na?
– Nie ma ni cze go złe go we wzro ście wy na gro dzeń, je śli nie wy -
prze dza on wzro stu pro duk tyw no ści. Gdy wcho dzi li śmy w okres
trans for ma cji w 1990 r. jej po ziom był dra ma tycz nie ni ski. Po słu żę
się przy kła dem ro ku 1960: Pol ska i Hisz pa nia mia ły po rów ny wal -
ną pro duk tyw ność na po zio mie 25% wy stę pu ją cej w Sta nach Zjed -
no czo nych A. P. (ona sta no wi punkt od nie sie nia wo bec in nych
państw). W 1990 r. Hisz pa nie osią gnę li 75% pro duk tyw no ści USA,
a my mie li śmy na dal 25%. To po ka zu je, że la ta go spo dar ki cen tral -
nie ste ro wa nej by ły zu peł nie stra co ne.
• Hisz pa nia w la tach 60. nie by ła kra jem w peł ni de mo kra tycz -
nym, nie mniej z go spo dar ką ryn ko wą; rzą dził dyk ta tor gen. Fran -
ci sco Fran co, a w Pol sce ustro jem był tzw. re al ny so cja lizm.
– Tak, by ły to skraj nie od mien ne go spo dar ki. Wi dać go łym
okiem, jak bar dzo w re aliach go spo dar ki cen tral nie ste ro wa nej wy -
stę pu je brak bodź ców, mo ty wa cji do pra cy, do bre go za rzą dza nia,
spraw nych in sty tu cji, czy li czyn ni ków nie zbęd nych do szyb kie go
roz wo ju go spo dar cze go. Od 1990 r. pro duk tyw ność w Hisz pa nii zy mniej sza. Pod wzglę dem roz wo ju go spo dar cze go je ste śmy za -
ma le je. póź nie ni o 40–50 lat. Pro duk cję na miesz kań ca ma my dwa ra zy
• Mi mo bo omu bu dow la ne go, w tym in fra struk tu ral ne go? mniej szą, oko ło 20 ty się cy USD wo bec 40 ty się cy w Eu ro pie Za -
– Ta dzie dzi na go spo dar ki nie zwięk sza pro duk tyw no ści, jest chod niej, a za so by ka pi ta łu (ak ty wa fi nan so we, nie ru cho mo ści,
bar dzo kon ser wa tyw na. Co praw da na stę pu je po stęp tech nicz ny, ma szy ny, etc.) na jed ne go miesz kań ca oko ło 10 ra zy mniej sze.
ale w in nych sek to rach jest du żo szyb szy. U nas się ga ją 21 tys. USD, we Fran cji wy no szą po nad 200 tys. Mi -
• Ist nie je po wszech nie wy ra ża na opi nia, że bu dow nic two jest mo iż je ste śmy spo łe czeń stwem na do rob ku, ma my po dob ną licz bę
ko łem za ma cho wym go spo dar ki. dni wol nych od pra cy. W cią gu ro ku pra cu je my 225 dni, a 140 dni
– Nie jest po par ta żad nym do wo dem. Ow szem, zwłasz cza od po czy wa my.
w okre sach po wo jen nych, kie dy na stę pu je od bu do wa, za po trze bo - Klu czo wym pa ra me trem dla wzro stu go spo dar cze go i do bro by tu
wa nie na pra cę jest bar dzo du że, ale wy daj ność pra cy po zo sta je ni - jest wy daj ność. Jak wspo mnia łem wy żej w 1990 r. wy no si ła
ska. Bu dow nic two jest pra co chłon ne. Nie mniej, je śli weź mie my ona 25% ame ry kań skiej, obec nie prze kra cza 40%. Ozna cza to
pod uwa gę wpływ te go sek to ra i in nych na wzrost pro duk tyw no ści, znacz ną po pra wę dzię ki lep szej or ga ni za cji pra cy, sto so wa niu no -
to lo ku je się on obok gór nic twa i rol nic twa na ni skim po zio mie. wo cze snych tech no lo gii i ma szyn. A sko ro wy daj ność pra cy ro śnie,
Na prze ciw le głym bie gu nie znaj du je się np. prze mysł ma szy no wy po ja wia się py ta nie: czy wzrost wy na gro dzeń, z któ rym mie li śmy
i mo to ry za cyj ny, far ma ceu tycz ny, lot ni czy, bran ża IT. do czy nie nia i wzrost pro duk tyw no ści po zo sta wa ły w od po wied niej
Bo gac two pań stwa, któ re nie dys po nu je za so ba mi cen nych su - re la cji; in ny mi sło wy, jak wy na gra dza ny jest ka pi tał, a jak pra ca.
row ców, a do nich za li cza się Pol ska, w peł ni za le ży od te go ile osób • Jest Pan człon kiem Ko mi sji Trój stron nej, któ ra za wie si ła
pra cu je, ile cza su jej po świę ca ją i ja ka jest ich wy daj ność. Po ziom dzia łal ność z po wo du boj ko tu związ ków za wo do wych. Pod no szą
za trud nie nia uza leż nio ny jest od tren du de mo gra ficz ne go, ja ko ści one sta le kwe stię zbyt ni skie go opła ca nia pra cy, wręcz za ni ża nia
kształ ce nia, po zio mu i efek tyw no ści in we sty cji oraz świad czeń go, z pre me dy ta cją, przez pra co daw ców.
spo łecz nych, któ re mo gą osła biać mo ty wa cję do pra cy. W Pol sce – Ta kie in sty tu cje uła twia ją ce dia log or ga ni za cji pra co daw ców
ma my nie ste ty ni ski, w po rów na niu z Eu ro pą, wskaź nik za trud nie - ze związ ka mi za wo do wy mi, czy li „ka pi ta łu” i „pra cy”, ist nie ją
nia. Po la cy zbyt wcze śnie prze cho dzą na eme ry tu rę – ma my 16 mln w wie lu pań stwach. Ich pod sta wo wym za da niem jest za pew nie nie
pra cu ją cych i po nad 9 mln eme ry tów i ren ci stów. Pra cu je my wię - ła du spo łecz ne go po przez po ro zu mie nie od no śnie wy na gro dze nia
cej, ani że li w Eu ro pie Za chod niej, ale na sza wy daj ność jest dwa ra - pra cy i ka pi ta łu w go spo dar ce. Trze cią stro ną jest rząd, przy czym

8
październik 2014 5(130)