Seminarium techniczne “Polska branża konstrukcji stalowych dla krajowego programu energetyki jądrowej”

W dniach 19-20 listopada 2024 r. w hotelu Windsor w Jachrance pod Warszawą odbyło się współorganizowane z Ministerstwem Przemysłu seminarium techniczne zatytułowane “Polska branża konstrukcji stalowych dla krajowego programu energetyki jądrowej”.

Mocno merytoryczne wydarzenie zostało zaadresowane przede wszystkim do firm członkowskich Polskiej Izby Konstrukcji Stalowych – pracowni projektowych, wytwórców i przedsiębiorstw montujących. Na sali plenarnej nie zabrakło także reprezentantów uczelni technicznych, organizacji branżowych, jednostek certyfikujących i instytutów naukowych. Seminarium otworzył Prezes PIKS Zbigniew Barłóg (METALBARK sp. z o.o. sp. k.).

Następnie Andrzej Sidło, przedstawiciel Ministerstwa Przemysłu, zapewnił, że inwestycja budowy pierwszej polskiej elektrowni jądrowej idzie zgodnie z planem. Sama budowa jeszcze nie ruszyła, jest na etapie prac przygotowawczych i badań geologicznych. Wszystko jednak wskazuje, że projekt budowy reaktora wodno-ciśnieniowego AP1000 o mocy netto 1000-1650 Mwe rozpocznie się w latach 2026-2028 (najpierw rozpoczęcie działań przygotowawczych, a następnie wylanie tzn. pierwszego „betonu jądrowego”). Trzeba jednak pamiętać, że na ukończenie pierwszego polskiego bloku elektrowni atomowej przyjdzie nam poczekać przynajmniej do 2037 r. Co ważne, MP zakłada zaangażowanie polskiego przemysłu w tej inwestycji na poziomie 40% przy tendencji wzrostowej w kolejnych projektach. Na chwilę obecną Ministerstwo zidentyfikowało ok. 200 krajowych przedsiębiorstw, które mogą rozpocząć działalność w branży energetyki jądrowej przy stosunkowo niewielkich działaniach przygotowawczych. Warto zauważyć, że około 100 polskich firm ma aktualne referencje jądrowe.

W dalszej części seminarium pojawiło się jeszcze więcej informacji o technologiach wykorzystywanych w energetyce jądrowej. O oczekiwaniach stawianych firmom, które chciałyby wejść w skład łańcucha dostaw w opisywanej inwestycji odpowiedzieli przedstawiciele Westinghouse Energy Systems – Karol Skiba i Stacey Donahue. Firma, będąca dostawcą technologii dla przemysłu energetyki jądrowej ma wyśrubowane standardy bezpieczeństwa i wymogi techniczne. O swoich doświadczeniach powiedzieli następnie przedstawiciele francuskiego koncernu EDF Nuclear – największego na świecie operatora elektrowni jądrowych: Rodolphe Jobard i Patrick Le Guen. Z kolei o modułowych konstrukcjach zespolonych stalowo-betonowych opowiedzieli reprezentanci firmy EGIS Poland – Andrzej Redo i Michał Ruciński. W prezentacji zamykającej pierwszy blok seminarium Dominik Oleksiak, reprezentujący GE Vernova Nuclear, opowiedział o małych reaktorach typu BWR 300. Obecnie firma planuje wprowadzić 10. generację tych urządzeń. Pierwsze reaktory BRWX-300 SMR powinny rozpocząć pracę do 2028 roku, pierwotnie w Kanadzie i USA. Zgodnie z informacjami przekazanymi przez prelegenta, Rząd naszego kraju podjął decyzję o wyznaczeniu 6 potencjalnych lokalizacji budowy 24 małych reaktorów atomowych tego typu.

W dalszej części seminarium swoje wystąpienia miały firmy członkowskie i partnerskie PIKS. O procesie inwestycyjnym, procedurze uzyskania decyzji środowiskowych i zezwoleniach na budowę opowiedział Olgierd Sikora z ENERGOPROJEKT KATOWICE S.A. Z kolei o szansach i zagrożeniach dla polskich firm chcących współpracować przy projektach jądrowych opowiedział Grzegorz Cyborowski z firmy MOSTOSTAL KRAKÓW S.A. Co warte podkreślenia, krakowski MOSTOSTAL jest jedną z kilkunastu firm, które zawarły wstępne umowy o potencjalnej współpracy z zagranicznymi dostawcami technologii atomowych. Dla przedsiębiorstw, które wejdą do łańcucha dostaw będzie to z pewnością szansa na międzynarodowe kontrakty i ciągłość zamówień na wiele lat. Należy jednak pamiętać o wysokim progu wejścia w ten projekt, bez jednoczesnej gwarancji udziału w nim: realizacja tak skomplikowanego przedsięwzięcia wymaga wielu lat oraz znacznych inwestycji w sprzęt i zmiany organizacyjne w firmach które chcą realizować dostawy lub prace dla elektrowni atomowej.

W wystąpieniu zamykającym pierwszy dzień seminarium, reprezentanci ArcelorMittal (Maciej Chrzanowski i Natalie Pauze) przedstawili słuchaczom rozwiązania Steligence, XCarb i Industeel dla przemysłu jądrowego. Filozofia ArcelorMittal obejmuje holistyczne podejście do swoich produktów zachowujące względy środowiskowe przy wysokiej jakości wyrobu. Industeel to przede wszystkim rozwiązania szyte na potrzeby odbiorcy, lata doświadczeń i ciągły rozwój oferty poparty badaniami naukowymi.

Wieczorem odbyła się uroczysta kolacja, w trakcie której uczestnicy seminarium mieli okazję wymienić się poglądami, uwagami i spostrzeżeniami dotyczącymi tematyki spotkania. Wieczorne spotkanie było bez wątpienia okazją do odpoczynku i zebrania sił przed drugim dniem prezentacji.

Czwarty blok seminarium rozpoczął się od wystąpienia ekspertów z Górnośląskiego Instytutu Technologicznego. Najpierw Jacek Słania, kierownik Centrum Spawalnictwa streścił ofertę GIT i możliwość współpracy Instytutu w ramach projektów międzynarodowych. Następnie głos zabrał Jerzy Niagaj, specjalista w zakresie materiałów spawalniczych wykorzystywanych w energetyce jądrowej, który wyczerpująco poruszył temat wymogów jakościowych i bezpieczeństwa dotyczących konstrukcji stalowych stosowanych w przemyśle jądrowym. W podobnym tonie utrzymane zostało wystąpienie Konrada Zasady z Urzędu Dozoru Technicznego, który położył nacisk na zadania UDT w związku z omawianą tematyką: weryfikację wymogów stawianych wytwórcom, kontrolę możliwości technicznych i zapewnienia jakości producentów; przegląd, weryfikacja i zatwierdzenie wszystkich dokumentów referencyjnych przed rozpoczęciem produkcji; nadzór nad budową i badania odbiorcze, a także badania okresowe i doraźne.

Merytoryczny program seminarium zakończyły wystąpienia Jarosława Jasińskiego z Narodowego Centrum Badań Jądrowych oraz duetu reprezentującego firmę BECHTEL: Grzegorza Żmudy i Ievgena Petrenko. Wystąpienia te doprowadziły do wywiązania się dyskusji pomiędzy uczestnikami wydarzenia w trakcie której każdy zainteresowany mógł zabrać głos. Wśród dyskutantów pojawiły się obawy o udział polskich firm w realizowanej inwestycji i trudności związane z brakiem ekspertów odpowiedzialnych za certyfikację i nadzór przyszłego obiektu jądrowego.

Seminarium zakończyło się podziękowaniami za inicjatywę i pomysł zorganizowania tego typu spotkania. Faktycznie, do tej pory brakowało podobnej oferty skierowanej bezpośrednio do branży budownictwa stalowego. Duże zainteresowanie wyrażone satysfakcjonującą frekwencją pozwala mieć nadzieję, że w niedalekiej przyszłości PIKS przygotuje kolejne propozycje tego typu merytorycznych inicjatyw.

Dziękujemy wszystkim prelegentom i uczestnikom za udział w seminarium.

Specjalne podziękowania kierujemy do Ministerstwa Przemysłu i Pana Andrzeja Sidło za pomoc organizacyjną i merytoryczną.

Wszystkie zdjęcia z seminarium dostępne są pod tym adresem.